[335] Z mgły zrodzony - Brandon Sanderson

Tytuł: Z mgły zrodzony

Tytuł oryginału: Mistborn

Autor: Brandon Sanderson

Tłumaczenie: Aleksandra Jagiełowicz

Seria: Ostatnie Imperium

Tom: 1

Data wydania: 15 czerwiec 2015

Liczba stron: 624

Wydawnictwo: MAG

Cena na okładce: 49,00

Właśnie skończyłam czytać tę książkę. Jest to moje pierwsze spotkanie z tym autorem. I wiecie co? Bestialsko złamał mi serce. Pokochałam Z mgły zrodzonego, jednak nigdy nie wybaczę Sandersonowi tego, co zrobił.

Ostatnie Imperium jest miejscem, gdzie popiół sypie się z nieba, najbiedniejsza warstwa społeczna - skaa - jest uciskana i traktowana gorzej niż zwierzęta, a władzę od tysiąca lat sprawuje Ostatni Imperator. Obligatorzy pilnują, by nikt się nie zbuntował i nie próbował zmienić systemu, arystokracja wykorzystuje skaa i nie uważa ich za ludzi. Cały ustrój polityczny oparty jest na kulcie jednego człowieka, uznanego za Boga i niezwyciężonego. 

Vin pochodzi z najniższej warstwy społecznej. Żyje jako członkini szajki zbójeckiej, gdzie razem z nimi walczy o przetrwanie. Dawno już zginęłaby na ulicy, gdyby nie Szczęście, które wyczuwa w sobie i używa go, by wpłynąć na uczucia innych. Jest bardzo ostrożna - nikomu nie ufa, gdyż ślepo wierzy w to, że wszyscy ją zdradzą. Ma dopiero szesnaście lat, jednak wyczynem jest to, że przeżyła tak długo. Zawdzięcza to wyłącznie swojemu Szczęściu oraz ukrywaniu się przed oczami postronnych. 

Kiedy pewnego dnia w jej życiu pojawia się Kelsier dziewczyna sama nie wie, co ma zrobić. Została sama na świecie, a wiedza, którą mężczyzna posiada na temat jej Szczęścia bardzo ją interesuje. Kelsier powoli wprowadza ją we wszystko, co wie o allomancji. Cena, jaką Vin za to płaci przeraża nawet ją - zostaje zwerbowana do grupy, która próbuje wywołać rewolucję wśród od wieków uciskanych skaa. Nagle musi przestać się ukrywać i przestać stosować taktykę, która pozwoliła jej tyle przetrwać. Jedyne, co musi opanować oprócz magii metali, jest zaufanie innym.

Kiedy jesteś sam, nikt nie może cię zdradzić.

Filozofia, która rządzi Ostatnim Imperium, stworzona jest tak doskonale, że zapiera dech w piersiach. Wszystkie szczegóły polityki i warstw społecznych są dopracowane i zapięte na ostatni guzik. Pamiętam, jak byłam zachwycona światem, który stworzył Abercrombie w Ostrzu. Sanderson pobił go na głowę. Moja wyobraźnia podsuwała mi obrazy domów przysypanych popiołem oraz zmęczonych skaa, którzy umierali na poboczach. Allomancja jest pomysłem niesamowicie oryginalnym, który od razu do mnie przemówił. Tutaj muszę skłonić głowę przed genialnością kreatywności autora. Już to jest doskonałym powodem, by pokochać serię Ostatnie Imperium. Sanderson jednak nie poprzestał na tym. Stworzył również feruchemię, która owiana jest mgłą tajemnicy przez większą część Z mgły zrodzonego. Dodaje to wszystkiemu dodatkowego smaczku, a jak wiadomo: apetyt rośnie w trakcie jedzenia.

Bohaterów w tej książce jest tylu, co w Grze o tron, Martina. Czytałam pierwszy tom jego słynnej serii i zdziwiłam się, ile postaci można stworzyć. Sanderson również nie próżnował pod tym względem. Vin jest postacią pierwszoplanową, więc o niej dowiadujemy się najwięcej. Metamorfoza, którą przechodzi przez te sześćset stron po prostu zwala z nóg. Podczas lektury nie sposób się do niej nie przywiązać. Śledzimy jej własne demony, które uciskają ją od środka, co sprawia, że rozumiemy lepiej jej pobudki i zachowania. 

Kelsier również pełni ważną rolę w tej historii. Moja nieograniczona miłość do niego każe mi dodać, że nawet najważniejszą. To on jest mentorem Vin, on pokazuje jej, jak używać allomancji i jak być Zrodzonym z Mgły. Cały pierwszy tom opiera się na jego postaci. Jego historia od samego początku porusza. Ten mężczyzna zawsze się uśmiecha, ślepo wierzy w swoich ludzi i mimo, że kiedyś stał się ofiarą ciężkiej zdrady, wciąż ufa. Ufa bezgranicznie. To wszystko, co go cechuje, sprawiło, że tak bardzo go pokochałam. Kiedy zamykam oczy widzę jego szeroki uśmiech i arogancję w oczach.

Trzeba również wspomnieć o innych. Jest ich jednak tak dużo, że zajęłoby mi to wieki. Każdy z nich ma w sobie jakiś pierwiastek, który wyróżnia go z tłumu, i wcale nie chodzi mi tu o metale w żołądku. To, co ich cechuje to waleczność i to, co cenię najbardziej - honor. Cierpiałam razem z nimi i umierałam z poległymi skaa. Bardzo dużo emocji przetoczyło się przeze mnie podczas czytania.

Gdyby ludzie przeczytali te słowa, niechby się dowiedzieli, jak ciężkim brzemieniem jest moc. Starajcie się nie dać skrępować ich łańcuchom. 

Sanderson zastosował ciekawy zabieg literacki. Na początku każdego rozdziału dostajemy fragmenty myśli Ostatniego Imperatora z czasów, gdy był jeszcze zwykłym człowiekiem i zmierzał, by pokonać Głębię i uratować świat. Poznajemy w ten sposób postać, która ciągle pojawia się w rozmowach, rzadko jednak osobiście. Sprawia to, że zastanawiamy się, co takiego stało się w miejscu, do którego on zmierzał, że stał się tak bezlitosnym tyranem. Muszę przyznać, że bardzo przypadła mi do gustu ta osoba, która napisała te wszystkie słowa. Władza jest silnym narzędziem, które potrafi zniszczyć każdego.

Zastanawiacie się pewnie, dlaczego ta książka złamała mi serce, skoro tak ją wychwalam. Powód jest prosty. Sanderson zabawił się w Martina i zabił osobę, której nie powinien nawet tknąć swoim literackim palcem. Nie sądziłam, że będę płakać podczas czytania Z mgły zrodzonego. Okazało się jednak, że wyleję bardzo dużo łez i już zawsze będę na sobie czuła ten uścisk. Bardzo przeżywam książkowe śmierci. Co dziwne - czasami mocniej niż te realne. Nie potrafię teraz przestać myśleć o tej scenie, która została napisana w taki sposób, by wzruszyć. Autor doskonale wiedział, co robi, gdy ją pisał. Chciałabym go za to znienawidzić, a jednak nie potrafię.

Strach to narzędzie tyranów. Niestety, kiedy stawką jest los świata, korzystasz z wszelkich dostępnych środków.

Akcja powieści pędzi na łeb na szyję. Im bliżej końca, tym szybciej. Od razu wciągnęłam się w całą historię i żałowałam, że po kilku stronach musiałam na chwilę ją odłożyć. Wróciłam jednak do niej i pochłonęłam ją w niecałe trzy dni. Brałam ją ze sobą praktycznie wszędzie. A do lekkich to ona nie należy. Mimo to dumnie nosiłam ją w torebce wyciągając zawsze, gdy nadarzyła się okazja - a czasami nawet gdy się nie nadarzyła. Bardzo się cieszę, że zdecydowałam się poznać Sandersona i jego dzieła. Przygodę z Ostatnim Imperium z pewnością będę kontynuować mimo, że czuję, iż to nie będzie już to samo. 

Dziwię się, że tyle kosztowało mnie sprecyzowanie moich uczuć co do tej książki. Dalej jestem strasznie rozbita emocjonalnie - kocham i nienawidzę równocześnie. Ostatnie Imperium to seria składająca się z sześciu tomów. Jeśli każdy będzie mnie ranił tak boleśnie, to chyba nie przeżyję lektury wszystkich. Dobrze, że wydawnictwo niedługo wydaje Studnię wstąpienia, gdyż nie wytrzymam długo bez kontynuacji. Dzięki EpikBoxowi mam na półce Stalowe serce, Sandersona i mam nadzieję, że jest choć w połowie tak dobre, jak Z mgły zrodzony. Jeśli tak, to śmiało stawiam mu ołtarzyk i biegnę kupić wszystkie jego książki.

Ogólna ocena: 10/10 (arcydzieło)

Za możliwość przeczytania bardzo dziękuję wydawnictwu MAG!